Boerderijwerk Zwitserland en Noorwegen

Aangekomen in Zwitserland
Na enkele leuke vakanties in Zwitserland te hebben doorgebracht, leek het mij erg leuk er in de zomer aan de slag te gaan als vakantiebaantje. Zodoende kwam ik afgelopen zomer voor 2 maanden in Zwitserland, op een boerderij in Fiesch (Wallis). Zon, bergen, bier en nog wat bijverdienen, wat wil je nog meer! Mijn gastgezin bestond uit de man (Willie) en vrouw (Brigitte) van ongeveer 50 jaar en drie uitwonende dochters. We woonden in een groot appartement in het centrum van Fiesch, op ongeveer 15 kilometer van de boerderij vandaan. Overigens is dit niet gebruikelijk, de meeste boeren wonen op de boerderij zelf. Brigitte werkte ‘s avonds in de pizzeria en kon Nederlands verstaan door alle Nederlandse gasten die hier in de winter zijn, wat soms goed van pas kwam, omdat mijn Duits in het begin nog niet helemaal perfect was.

Het werk in Zwitserland tijdens de zomer bestaat vooral uit hooien en kleine klusjes rond de boerderij zoals het omzagen van bomen, uitmesten van de stallen, de machines onderhouden en hooibalen stapelen. De boer werkte ‘s ochtends altijd op het gemeentehuis, wanneer ik kleine klusjes in en om de boerderij met een vriendelijke fransman deed. Hij kwam er al voor de 5e keer als working guest, en ‘s middags gingen we met zijn drieën op pad, of met de hele familie en vrienden hooien.

Sterke familiebanden in Zwitserland
In Zwitserland zijn de familiebanden op het platteland zeer sterk. Als er gehooid moest worden, werden alle vrienden en familie die vrij waren ‘s ochtends gebeld, en ‘s middags gingen we met z'n allen na een uitgebreide picknick hooien. Het hooien in Zwitserland heeft heel wat meer voeten in de aarde dan in Nederland, soms was het zo steil dat je amper kon staan waar gehooid moest worden! Maar zoals ze zeggen, vele handen maken licht werk! Over het algemeen was het hard werken, maar de vrije zondagen die we altijd met de hele familie doorbrachten maakten veel goed!

Typisch Zwitsers: koeiengevechten, bier en kaasfondue!
Een van mijn leukste momenten was denk ik toen we met zijn allen (vader, moeder, de 3 dochters+ hun vrienden & ik) naar de koeiengevechten gingen! Dit zal ongetwijfeld heel maf klinken, maar geen zorgen, dat was het ook. Ongeveer 150 koeien namen het tegen elkaar op, in een knock-out systeem met 16 koeien per ronde, waarbij er uiteindelijk een koe met de gouden koebel vandoor ging! De koeien die vechten zijn een speciaal soort vleeskoeien, die ook op de alp de hele zomer aan een stuk door met elkaar knokken. Het ging er behoorlijk hard aan toe, twee dieren van meer dan een ton die op elkaar in rammen, maar ze verwonden elkaar maar zelden. Typisch Zwitsers is dat bij gezelligheid bier hoort. Zowel bij de dieren op de alp, als bij de koeiengevechten, als op zaterdagmiddag wanneer de werkweek er weer op zat, werd er bier gedronken. Ook de bekende kaasfondue was vaak in overmaat aanwezig.

Volgende zomer terug naar Zwitserland
Ik heb zo’n geweldige zomer gehad in Zwitserland en bij de familie: ik had zo nog 2 maanden willen blijven, maar die krijg ik alsnog, want ik ga volgende zomer weer terug.

Noorwegen
Na het geslaagde Zwitserland avontuur besloot ik dat de universiteit nog een jaartje kon wachten en besloot ik een half jaar in de winter naar het hoge Noorden te vertrekken. Ik werd geplaatst bij een gezin in de buurt van Tromso (2000 km ten noorden van Oslo).

Mijn werkzaamheden hier zijn het verzorgen van de koeien, schapen, paarden en kippen. ‘s Ochtends vroeg eruit, 06.30 uur, om de dieren te voeren en daarna te melken. Meestal ben ik dan rond 10.00 uur klaar, waarna ik tot 17.00 uur vrij heb. Dan voer ik de dieren weer, waarna we gaan eten, om vervolgens van 19.00 uur tot 21.00 uur weer de dieren te voeren en te melken. Overdag ben ik 7 uur vrij, waarin ik min of meer kan doen waar ik zin in heb. Helaas heb ik zelf geen rijbewijs, en gaat er maar 1 keer per dag een bus, dus het is soms wat lastig ergens te komen.

Paardrijden en skiën in m’n vrije tijd
Over het algemeen is er genoeg te doen op de boerderij, of als ik rustig aan wil doen, staan hier rond de 200 films en een laptop. Tevens hebben ze rond de 15 paarden die bereden worden, en is er een flinke berg direct achter het huis, waarop ik al de nodige kilometers op het paard en op de ski gemaakt heb.

Tradities in Noorwegen: rijstepap en Noorse pannenkoeken
De noren zijn over het algemeen erg aan hun tradities gehecht. Elke zaterdag eten we bijvoorbeeld een soort traditionele rijstepap en zondags kun je veel dingen hier niet doen. Tijdens je verblijf in Noorwegen zul je veel nieuwe dingen proeven, soms lekker, soms niet lekker. Voorbeelden van dingen die ik nog niet eerder had gegeten: eland, rendier, paard en allerlei nieuwe soorten vis. Ook kwam de buurman laatst langs met traditionele Noorse pannenkoeken, die zijn vrouw vers had gebakken.

Verschillen tussen Zwitserland en Noorwegen
Ik zal tevens een aantal verschillen tussen Noorwegen en Zwitserland toelichten. Zwitserland is heel sociaal wat betreft je contacten. Iedereen die je ontmoet, verwelkomt je hartelijk en zal je de volgende keer ook direct weer herkennen en aanspreken. Ik voelde me na een maand een volwaardig familielid, en zo werd ik ook behandeld. De zondagsuitjes en het hooien met de hele familie en alle vrienden is typisch Zwitsers, maar ook boeren helpen elkaar bijvoorbeeld bij het hooien. In Noorwegen is men vaak wat afwachtender. Maar als mensen elkaar kennen, hebben ze veel voor elkaar over. Iets anders waar je in Noorwegen goed over na moet denken is dat de afstanden heel groot zijn. Soms is het wat lastig om ergens te komen Een laptop is daarom handig, zowel voor het contact met het thuisfront, als voor informatievoorziening en ontspanning.

Duits in Zwitserland en Engels in Noorwegen
Wat de taal betreft, in Noorwegen spreekt iedereen Engels, vaak ook de al wat oudere mensen. Het Noors heb ik ervaren als goed te leren als Nederlander. In Zwitserland wordt over het algemeen veel minder Engels gesproken, door de wat oudere mensen al helemaal niet. De Zwitsers zelf spreken een onverstaanbaar dialect (het Schweizer-Deutsch), wat erg lastig te begrijpen is, maar iedereen spreekt ook gewoon Duits en mijn ervaring is, dat als ik erbij was, iedereen dat onderling ook sprak. Met een paar jaar Duits kun je je prima redden.

Mijn persoonlijke ervaringen
Dit alles is uiteraard gebaseerd op persoonlijke ervaringen, al heb ik geprobeerd het zo objectief mogelijk weer te geven. Persoonlijk denk ik dat Zwitserland voor beginnende reizigers beter zal bevallen, omdat je minder op jezelf bent aangewezen, en de overgang van thuis naar een compleet nieuwe situatie wat kleiner is dan naar Noorwegen het geval zal zijn. Aan de andere kant, als je meer ervaren bent in het reizen en je echt op jezelf wilt leren leven, maar toch binnen een gastgezin, zal Noorwegen beter bij je passen. Mocht je vragen hebben of contact met me willen hebben, de laptop staat altijd aan. Vraag maar raak!

Iedereen, waar je momenteel ook zit of waar je ook heen gaat, een zeer prettige tijd toegewenst!
Raoul van Maarseveen
Noorwegen